W jednym z ostatnich wpisów poświęconych płk. dr. inż. Bolesławowi Mowińskiemu (1903-1993) wspominałem o dworku w Kierzkowie, który należał do powyższego oficera. Myślałem, że już nic nie może mnie zaskoczyć ale się pomyliłem. Zresztą przekonałem się już wiele razy, że „sprawa Zawalicza” zawiera sporą dawkę zwrotów i niespodzianek (tutaj). Uczucie przyszło jednak szybciej niż przypuszczałem. Kolejna rewelacja ikonograficzna związana z przedwojennym terenem aktywności Mowińskiego była tuż przede mną a zasadniczo na pulpicie ekranu. Niespodziewaną przesyłkę przekazał mi p. Zygmunt Nowaczyk- redaktor w portalu Trzemeszno24.info.
Prawdziwa „bomba” bo tak mógłbym określić to znalezisko, zaraz po ujawnieniu dwa lata temu listów z obozu Fallingbostel (których nadawcą był mjr Stanisław Błaszczak a pisane były ręką rtm. Zawalicz-Mowińskiego), które prezentuje poniżej. Tym razem jest to pierwsza przedwojenna fotografia na której w jednej osobie por. rez. Wojska Polskiego i wójt gminy Trzemeszno Bolesław Zawalicz-Mowiński pozuje do wspólnej fotografii (siedzi w środku). Według ustaleń dr. Leśniewskiego (regionalny badacz) oraz właściciela fotografii p. Michała Nowaka fotografia została wykonana w Trzemesznie w 1938 r. Dr Leśniewskiemu udało się zidentyfikować siedem osób z poniższego materiału w tym: Jana Andrzejewskiego, Floriana Bartza (?), Wojciecha Bąka, Bolesława Zawalicz-Mowińskiego, Jana Chojeckiego, Bronisława Konieczka oraz Wincentego Semrau.
Przedwojnie
Tym którzy nie pamiętają o przedwojennych losach płk. Mowińskiego przypominam, że od 1929 r. mieszkał w Trzemesznie i Kierzkowie, gdzie kupił majątek ziemski. Prawdopodobnie przeniósł się na teren Wielkopolski po sprzedaży rodzinnego majątku na Kaszubach. Na terenie Trzemeszna zaangażował się w liczne inicjatywy w tym w działalność społeczną w Związkach Rolniczych, Związku Oficerów Rezerwy oraz Organizacji Zjednoczenia Narodowego (OZN) w Mogilnie. W tamtym czasie był już porucznikiem rezerwy Wojska Polskiego a w latach 1937-1938 wójtem Trzemeszna. W międzyczasie kandydował na posła do Sejmu V kadencji jako niezależny kandydat.
Zaangażował się również w działalność redakcyjną tygodnika „Kosynier”, który ukazywał się na terenie gminy. Uczestniczył w inicjowaniu Kółek Rolniczych na terenie Wielkopolski i realizował się jako „pionier” polskiej wsi. Jeszcze w 1938 r. uczestniczył w Trzemesznie w obchodach tygodnia Ligii Przeciwlotniczej i Przeciwgazowej (LOPP) podczas której organizował manifestację na cześć zajęcia Zaolzia. Zainteresowanych odsyłam do tekstu, który opublikowałem na łamach Porta-Polonica oraz do obszernego biograficznego tekstu poświęconego temu oficerowi w wydawnictwie Instytutu Pamięci Narodowej.
Radość i nadzieja
Istnieje pewna szansa, że już niebawem odkryje kolejne fantastyczne materiały związane z życiem i działalnością płk. Zawalicz-Mowińskiego. Tymczasem pełen pozytywnych emocji i radości z kolejnego odkrycia dziele się na blogu jego przedwojennym wizerunkiem. Tym samym ostatecznie potwierdziły się informacje, że Bolesław Zawalicz-Mowiński i wójt gminy Trzemeszno to jedna i ta sama osoba!
Przy tworzeniu tego wpisu korzystałem:
- ze zbiorów Michała Nowaka.
- Ł. Wolak, Płk. dr inż. Bolesław Zawalicz-Mowiński (1903-1993) ps. „Zawalicz”, „Gończ”, „Witold”, „Stef” i „Dyrektor”, „Porta-Polonica”, 2018.
- Ł. Wolak, Podpułkownik doktor inżynier Bolesław Zawalicz-Mowiński “Zawalicz”, “Gończ”, “Dyrektor”, “Stef”, “Witold” (1903-1993). Przyczynek do badań biograficznych oficera i działacza społeczno-politycznego [w:] Studia z dziejów Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (1939-1947), pod red. Piotra Chmielowca, Krzysztofa A. Tochmana, Rzeszów-Warszawa 2019, s.435-476.
© łukasz wolak
